NA STRMOJ NIZBRDICI Kakva je perspektiva košarke na jugoistoku države?

Pre desetak dana u Leskovcu je odigrana utakmica mlađih pionirki timova iz Leskovca i Niša. Takmičarska, ali ne toliko bitna za bilo kakav plasman koliko bitna za sticanje iskustva i stvaranje sportskih navika dece, za druženje i širenje ljubavi prema sportu, pre svega.

EVROLIGA: Kvota naše kladionice na pobedu Pariza protiv Monaka (20:30) je 2.20.

Jedan detalj sa utakmice najbolje odslikava situaciju u kojoj se nalazi košarka na jugoistoku Srbije. Ponavljamo, detalj sa utakmice mlađih pionirki (devojčice mlađe od 12 godina).

Nezadovoljan potezom svoje ćerke na terenu jedan od roditelja joj je sa tribina naredio da pokupi svoje stvari, napusti teren i ode u svlačionicu?! Devojčica je uplakana bez pogovora to i uradila. Trener ekipe u kojoj se to desilo je ćutke pogledom ispratio situaciju. U tom trenutku je ostalim devojčicama iz tima rekao da će to isto da im se desi ako naprave sličnu grešku, to je bila prva reakcija čoveka čiji je autoritet narušen, a on pokušao odobravanjem da pokaže da nije tako. Delegat utakmice nije reagovao, sudije nisu reagovale. Utakmica je nastavljena…

Od detalja sa utakmice izdvojićemo samo još jedan, trener ekipe koja je ostala bez košarkašice je posle meča imao šta da prigovori sudijama o načinu na koji su sudili meč dvanaestogodišnjim i mlađim devočicama. Imena ekipa, pojedinaca, rezultat – ništa nije bitno za nastavak teksta.

NIŽERAZREDNA KOŠARKA, KONSTANTA U REGIONU

Već decenijama jugoistok Srbije nema nijednog predstavnika u evropskim košarkaškim takmičenjima, nikada nije imao predstavnika u regionalnoj ligi, u Košarkaškoj ligi Srbije nema predstavnika, a tek u Drugoj muškoj ligi Srbije ima predstavnike iz Niša, Pirota, Leskovca i još kratak vremenski period Surdulice. U ženskoj košarci se u Prvoj ligi posle nekoliko kriznih godina dobro drži Student iz Niša, a ukupno slovima i brojevima, jugoistok Srbije u seniorskim takmičenjima KSS ima šest ženskih košarkaških ekipa.

(Foto: KSS)

Kakve to veze ima sa uvodom, zapitaće se neko? Ima, i to previše.

Košarka na jugoistoku države je došla u stadijum da je postala samo sredstvo za ispunjavanje ciljeva koji se kose sa ciljevima iz statuta Košarkaškog saveza Srbije vezanim za unapređenje razvoj i podršku košarkaškom sportu. U velikoj meri reč je samo o ličnim interesima, ne po svaku cenu materijalnim, ali isključivo ličnim, najvećeg broja umešanih u košarku. Od klubova, preko trenera, menadžera, košarkaških radnika pa do roditelja.

Sve to uz prećutno odobravanje granskog saveza koji godinama nije doneo odluku u korist košarke na jugoistoku, neku čiji opipljivi rezultati mogu da se vide. Donose se raznorazne odluke, često funkcioneri posete ovaj kraj države, obećaju, materijalno jednokratno pomognu, daju savete, ali činjenično stanje u seniorskoj košarci možete da pročitate par pasusa iznad, a u mlađim kategorijama je još gore.

JUGOISTOK IMA NAJMANJE PREDSTAVNIKA U KSS

Granski savez u teoriji vidi jugoistok Srbije kao ravnopravnog člana, ali praksa govori drugačije. Najmanje delegata u Skupštini KSS je sa ova dva regiona jer zbog sve manjeg broja klubova po Statutu KSS ne može da ih bude više (na 15 klubova iz regiona ide jedan delegat). Kada bi se iskreno želela promena u košarci širom Srbije takav statut bi bio promenjen jer koju ravnopravnost mogu da izbore dva delegata sa juga ili tri sa istoka u odnosu na duplo, pa i više od toga, veći broj kolega iz ostalih regiona?

Izborna sednica KSS (Foto: KSS/D.Milenković)

Jugoistok i u takmičenjima ima najmanju prohodnost upravo zbog toga jer ih tu KSS vidi kao jedan region, pa umesto da svake sezone dobijemo po jednog drugoligaša sa juga, a jednog sa istoka, mi dobijemo jednog iz oba regiona. Opravdanje za to mogu da budu sve slabiji klubovi iz ova dva regiona i njihov broj, ali dolazimo do toga šta je uzrok, a šta posledica? Možda bi šansa koju imaju klubovi sa ostalih regiona bila podsticaj i za ova dva koji su tema teksta. Isto je tako i u najkvalitetnijim takmičenjima mlađih kategorija, a po nekim najavama jugoistok će od sledeće sezone da ostane bez diretknog predstavnika.

Što se rukovodećih mesta u Košarkaškom savezu Srbije tiče, ona kao da su rezervisana za predstavnike iz prestonice i sa severa države. Incident u prethodnom savezu KSS je bio potpredsednik za takmičenja Dušan Projović, a članovi Upravnog odbora KSS su u ovom mandatu Vule Vuković i Miodrag Kocić. Premalo za dva regiona u kojima stanuje više od milion stanovnika države.

ZABORAVLJENI I ZAPOSTAVLJENI STRUČNJACI

I struka je ispoštovana maksimalno do nivoa pomoćnih trenera u nekim mlađim reprezentativnim selekcijama. Kao da Milan Josić, Jovica Arsić, Marko Cvetković, Lazar Spasić ili mnogi drugi treneri koji vredno rade na sebi nisu dovoljno dobri, dok drugi koji su povezani sa većim timovima ili uticajnijim menadžerima često dobijaju i više prilika da vode reprezentativne selekcije.

Još mnogo je primera u kojima je jugoistok Srbije u praksi u podređenom položaju u odnosu na ostatak države. Zbog toga se u ova dva regiona gasi najviše klubova. Sva pravila u vezi sa stranim košarkašima i košarkašicama, prelaznim rokovimaa, ugovora mladih igrača i mnoga druga, kao da nisu doneta da pomognu malim timovima, već upravo suprotno…

Nema ih više na košarkaškoj sceni, duel Marinosa i Morave (Foto: South media)

ONI KOJI VREDE SU POBEGLI ILI TO PLANIRAJU DA URADE

I tako na kraju dođemo opet do početka teksta, kada roditelj istera svoju ćerku sa terena, a trener ćutke prihvati takvu odluku.

Ljudi od košarkaškog integriteta su u najvećem broju napustili jugoistok države, oni koji nisu, a vrede, čekaju prvu priliku da to urade. Klubovi više nisu institucije već su postali timovi od desetak košarkaša i par ljudi koji pokušavaju da izguraju priču od sezone do sezone. Košarkašima nije prvi cilj da zaigraju u matičnom klubu seniorsku košarku pa da posle prelaze u jače i bogatije, još od pionira gledaju kako da pobegnu.

Košarka je predata u ruke ljudima koji se najbolje snalaze u datim okolnostima. I onda imamo mlađe kategorije u kojima roditelji postavljaju pravila jer bez njihovih članarina i donacija takvi klubovi ne bi ni postojali. Roditelji se ne brinu o interesima košarke već na svoj način, uglavnom neispravan, brinu o interesima svog deteta. Treneri ne brinu o napretku dece, već o tome da prime platu svakog meseca i da im klubovi što duže traju sa što više dece u njima. Na kraju, takvi klubovi ne doprinose razvoju srpske košarke.

Najbolji predstavnici regiona – Svetislav Pešić i Stefan Jović (Foto: Glas juga/Violeta Milićević)

PRIVATNA UDRUŽENJA GRAĐANA

Košarka je dobrim delom na jugoistoku postala porodični posao, klubovi su kao neka mala preduzeća u kojima se genetski, burazerski, drugarski dobija i nasleđuje posao. Mali budžeti siromašnih lokalnih samouprava nisu dovoljni za visoke rangove takmičenja, ali mogu da podnesu i kada se u jednom gradu posvađaju dva košarkaška radnika, pa umesto jednog kluba sledeće godine dobijete dva, ubrzo posle toga tri… I to mnogi umeju da iskoriste, klubove većina rukovodilaca tretira kao privatno vlasništvo, ali o državnom ili o trošku roditelja, a košarka trpi.

Ako Košarkaškom savezu Srbije odgovara ovakvo stanje, ako lokalne samouprave finansiranjem gase političke požare, a ne podstiču klubove da teže ka većim uspesima, ako treneri nemaju sportske ambicije i ako roditeljima baš takvi treneri odgovaraju, onda je totalno nebitno šta mali broj neistomišljenika, a ljubitelja košarke ima da kaže na ovu temu.

U takvim okolnostima košarka na jugoistoku će da nastavi istim pravcem, strmom nizbrdicom, a svi stanovnici ovog dela države koji vole košarku moraju da se pomire sa niskim kvalitetom ove igre. Ako neko stvarno želi iskorak u kvalitetu, mora pod hitno da krene sa drugačijim pristupom, ali u ovakvim okolnostima mu ni najiskrenije želje, a ni najveće znanje ne garantuju da će uspeti da se izvuče iz mulja u koji je zapala najlepša igra.

BONUS VIDEO: